Những ngôi nhà sàn độc đáo của người Tày

Dân tộc Tày được biết đến với tư tưởng ổn định nơi ở sau đó mới đến chuyện làm kinh tế, khác hoàn toàn với phương thức du canh du cư như những dân tộc như Dao, Mông, Nùng…Chính nhờ quan niệm đó mà những ngôi nhà của người dân tộc Tày trở lên độc đáo với lối kiến trúc vững chắc ấn tượng.

Đặc trưng kiến trúc nhà người Tày

Nhà của người Tày được làm từ đất và mái lợp cỏ gianh. Thiết kế nhà được phân biệt phòng nam ở ngoài và phòng nữ ở trong buồng. Được ưa chuộng phổ biến nhất đó là loại nhà 3 gian, 2 mái. Những loại gỗ quý được người Tày sử dụng để làm nhà, xung quanh là ván gỗ hoặc liếp nứa. Những bản làng khổng 20 đến 25 nóc nhà của người Tày  thường ở ven thung lũng hoặc triền núi thấp.

Một số kiểu nhà trong văn hóa của người Tày

Văn hóa người Tày rất đa dạng trong đó có văn hóa thiết kế nhà ở vô cùng độc đáo và thú vị. Dưới đây là một số kiểu nhà của người Tày: 

Nhà Quan Ma: Là nhà sàn thường có 4 gian, có cột được chôn sâu xuống đất, thiết kế kiểu nhà lều để bảo vệ con người, vật nuôi khỏi thú dữ.

Nhà Lều: Là thiết kế nhà có kết cấu vô cùng đơn giản có thể gọi là sơ khai nhất của người Tày

Nhà Cai Tư: Đây là kiểu nhà được biến thể chuyển tiếp của nhà Quan Ma nhưng 5 gian ( 3 gian chính và 2 gian trái) và cột được kê bằng tảng đá lớn.

Nhà Con Thong: Là loại nhà sàn phổ biến nhất hiện nay, bởi không sử dụng nhiều cột gỗ to mà chỉ dùng 8 cột gỗ chính và 16 cột quân vậy nên diện tích nhà rộng rãi hơn. Kiểu dáng có thêm hành lang chạy dọc theo sàn nhà, giúp cho ngôi nhà thêm sự vững chãi và mang tính thẩm mỹ cao.

Điểm danh các địa điểm nhà dân tộc Tày đẹp

Nhà sàn dân tộc Tày ở Nghĩa Đô (Bảo Yên)

Khi ghé chân về xã Nghĩa Đô (Bảo Yên) sẽ thấy dễ dàng nhận ra thấp thoáng là những nếp nhà sàn truyền thống vững chãi và cổ kính của đồng bào Tày dưới tán lá cọ. Nhìn xa, những ngôi nhà sàn của người Tày Nghĩa Đô như những cây nấm khổng lồ nằm dưới chân núi, giúp cho bản làng Tày Nghĩa Đô toát lên vẻ đẹp ấn tượng rất riêng, hài hòa với thiên nhiên xung quanh.

Nhà sàn dân tộc Tày ở Phương Tiến (Hà Giang)

Khi có ý định cất nhà, gia chủ và những người thợ sẽ khéo léo lựa và dựng từng cây cột, từng mảnh gỗ đúng vị trí để ngôi nhà được vững chắc kiên cố. Nhà sàn dân tộc Tày ở Phương Tiến (Hà Giang) thường có 4 – 7 gian và 2 mái được lợp bằng lá cọ, đặc biệt cột nhà là số chẵn. Khu nhà chính được phân làm 2 phần, ở trong là khu sinh hoạt của gia đình, phòng khách bên ngoài. Bàn thờ tổ tiên được chủ nhà đặt ở gian giữa để cầu nguyện,  mong tổ tiên phù hộ cho gia đình được bình an mạnh khỏe. Khu còn lại dành cho người già, khu phòng bên trái là nơi ở của vợ chồng mới cưới còn phòng bên phải dành cho các con cái. Dựa theo phong tục của dân tộc Tày cầu thang đi lên nhà nhất định phải được đặt theo hướng Đông và hướng Nam.

Nhà sàn đá người Tày nơi biên cương (Cao Bằng)

Nhà sàn đá ở miền biên cương Cao Bằng khá đặc biệt khác xa các vùng miền khác. Lối thiết kế kiến trúc đặc sắc gồm tường và cầu thang được làm bằng đá rất chắc chắn. Kích thước ngôi nhà thường được dựng cao từ 7 đến 8m có 2 mái sử dụng ngói lợp âm dương, khối gỗ lim được sử dụng làm cột nhà và các phiến đá được đẽo gọt tròn dùng để kê chân cột. Ở trong nhà, các không gian sinh hoạt của gia đình được chia sử dụng như gian bếp lửa, gian thờ cúng, phòng ngủ dùng cho các thành viên. Nhà sàn có độ cao khoảng 2m phía dưới là nơi để nông cụ. Trước hiên nhà có sàn phơi ngô, thóc…

Do đó, có thể dễ dàng nhận thấy thiết kế nhà ở luôn là một nét văn hóa đặc trưng của từng dân tộc, từng vùng miền khác nhau. Kiến trúc được hình thành và phát triển thay đổi để phục vụ phù hợp với nhu cầu và đời sống thực tế của con người. Những thiết kế và những ngôi nhà độc đáo của người Tày cũng thể hiện những nét văn hóa truyền thống đặc trưng riêng của dân tộc này.